Schaatscoaches Ten Hove genieten van Winterspelen in Beijing

Als schaatsenrijder door diverse omstandigheden nooit de top kunnen halen en nu toch tussen de wereldtop op de Olympische Winterspelen in Peking staan. Het kan verkeren sprak honderden jaren geleden dichter en toneelschrijver Bredero. Voor Erwin en Martin ten Hove, geboren en getogen in Holwierde, is het de realiteit. Zij bewegen zich als bondscoaches van Estland en België tussen al die grootheden en verbazen zich dagelijks. Niet alleen over de volledig andere cultuur die in China heerst, maar ook bijvoorbeeld over de bizar strenge regels, het gebrek aan sfeer en het in een zee van licht badende schaatsstadion The Ice Ribbon waar diverse schaatsnaties op jacht zijn naar een Olympische titel. En ondertussen genieten ze met volle teugen. Zich heel goed beseffend dat het niet iedereen gegeven is om op een dergelijk toneel aanwezig te mogen zijn.

De gebroeders Ten Hove zijn in de loop der jaren met het schaatsen vergroeid geraakt. Toch was dat niet altijd zo. Erwin heeft tot aan zijn vijftiende levensjaar gevoetbald en Martin kwam niet verder dan proberen. Achter een bal aan rennen bleek niets voor hem te zijn. Al vrij vroeg werd het groene gras voor het gladde ijs verruild, kregen ze te maken met Sijtje van der Lende (coach van de toenmalige commerciële ploeg VPZ ) en voormalig Nederlandse bondscoach Peter Mueller, maar bleek topsport een brug te ver voor de Noord-Groningers.

In de tijd dat Erwin assistent was bij de VPZ-ploeg, begon hij ook aan een eigen initiatief als zelfstandig trainer en dat was de schaatsacademie Groningen. Samen met Erik Bouwman en Emiel Kluin maakte hij de voorbereiding mee op de Olympische Spelen van 2010, met onder andere Bob de Jong en Jan Blokhuijsen. De groeiende academie leidde tot een fusie met de commerciële ploeg APPM waaruit iSkate ontstond. Hieruit moesten talenten komen die naar een commerciële ploeg zouden kunnen doorstromen.

De groei zat er op alle vlakken goed in. Erwin besloot zich volledig op het coachen van schaatsers te richten. Onder andere van het opleidingsteam Beslist.nl. Na Team Victorie, met onder andere Bart Swings en Lennart

Velema, vonden de beide Noord-Groningers dat ze hun eigen koers moesten varen en werd in 2017 Team IKO opgericht. Een persoonlijke benadering met voor iedereen een eigen maatwerk route, no-nonsense en professionaliteit hoog in het vaandel.

Martin, die een Master heeft in de communicatiewetenschappen en werkervaring in de marketing, mediaproducties en evenementenorganisatie, kwam via trainingen bij de schaatsvereniging Eemsmond uit Uithuizermeeden bij de gewestelijke selecties van Groningen terecht. Hij groeide langzaam door tot het assistentschap bij Jong Oranje. In 2012 werd hij gevraagd om trainer te worden van de Chinese stad Harbin. Hij woonde en werkte er twee jaar. Na dit avontuur voegde Martin zich bij iSkate. Onder die vlag werd een internationaal team opgericht met schaatsers uit China, Noorwegen, Canada en Japan. Het in Nederland trainende gezelschap werd een van de commerciële ploegen van iSkate, waar ook Linda de Vries, Diane Valkenburg, Jorien Voorhuis en Esmee Visser onderdak vonden.

Schaatstalent koppelen aan ervaring en stap voor stap naar een niveau groeien dat tot het winnen van medailles moet leiden. Die insteek heeft Team IKO geen windeieren gelegd. Jorien ter Mors (drievoudig Olympisch en Wereldkampioen), Esmee Visser (Olympisch en Europees kampioen), Jan Blokhuijsen (drievoudig Europees kampioen en Olympisch kampioen ploegenachtervolging) en de Belg Bart Swings (Europees kampioen mass start 2020, zilver op de mass start in Pyeonchang 2018 en zilver op het WK 2021), het zijn maar enkele namen die team IKO naar het grote podium hebben gebracht.

En dat is precies waar ze nu staan. Het summum van sportwedstrijden. In een bijna onwezenlijke entourage. ‘We hebben wel het een en ander meegemaakt, maar hier lopen we ons constant te verbazen. Het is momenteel net alsof we in een kerncentrale werken. Je wordt omgeven door helemaal ingepakte Chinezen die constant met allerlei spuittoestanden in de weer zijn om de omgeving vrij van corona te houden. Het is gewoon bizar’, zegt Erwin. Ze hadden misschien wel gehoopt om iets van de miljoenenstad te zien, maar dat zit er niet in. ‘Nee, de regels zijn ongelofelijk streng. We worden letterlijk met een bus van het Olympisch dorp weggesluisd en als we klaar zijn op de baan, gaat het andersom net zo. Eigenlijk zien Martin en ik elkaar alleen maar in de grote eetzaal.’

Hoe het kan gaan als er een besmetting wordt geconstateerd? ‘Dan duikt er een ambulance op die een positief getest persoon moet ophalen. Die wordt met spullen en al in de auto gezet en zit daarna min of meer gevangen in een apart, compleet ontsmet coronahotel. Neem Johan de Wit, de bondscoach van Japan maar als voorbeeld. Die bleek positief te zijn en hebben wij nog niet weer gezien.’

Er valt nog voldoende te genieten, want het blijft uiteraard geweldig dat je op een dergelijk podium aanwezig mag zijn. ‘Ja, dat is inderdaad zo. Ze proberen binnen alle beperkingen alles te doen om het je naar de zin te maken. Soms doen ze iets teveel hun best, maar goed. Het is een hele andere cultuur dan wij gewend zijn. Neem bijvoorbeeld het Chinese nieuwjaar. De burgemeester van Peking had verboden dat er vuurwerk zou worden afgestoken. Wij waren naar het dak van het hotel gegaan omdat we dachten dat er toch wel één ongehoorzame Chinees het avontuur zou aandurven. Nou, vergeet het maar. Er werd helemaal niks afgestoken. Wat een verschil met Nederland.’

De coaches, voor het eerst op een Olympische Spelen, voelen de druk van het toernooi. Ze proberen er ondanks dat het beste van te maken. ‘Je moet er voor waken dat je, al sta je dan ook op ’s werelds grootst denkbare podium, het toernooi wel als een gewone wedstrijd blijft zien. We doen ons ding en proberen de schaatsers zo goed mogelijk op hun wedstrijden voor te bereiden.’ Ze zijn niet met een grote afvaardiging in Peking. Bart Swings is er wel en ook de uit Estland afkomstige Marten Liiv, die door Erwin als een talentvolle en zich sterk ontwikkelende schaatser wordt omschreven.

Swings had op de 5 kilometer de pech dat hij tegen de latere winnaar Nils van der Poel moest rijden en kwam niet verder dan de zevende stek. Op de 1500 meter kwam de Belg ook niet echt lekker uit de verf en eindigde als dertiende. Er liggen voor hem echter nog wel wat leuke uitdagingen in het verschiet zoals bijvoorbeeld de massastart. Voor Liiv moet het toernooi nog beginnen. Hij start op de 500 en de 1000 meter. De verwachting is dat hij op de kortste afstand niet met de top meekan. Op de 1000 meter heeft hij al laten zien top zes te kunnen rijden.

Op de vraag wanneer voor het duo Ten Hove, dat tegenwoordig in de binnenstad van Groningen woont, de Winterspelen geslaagd zijn, zegt Erwin: ‘We hopen op een medaille voor Swings bij de massastart. Daar ben je echter ook van allerlei dingen afhankelijk. Dat onderdeel is erg onvoorspelbaar en daar komt nog bij dat Bart het alleen moet doen. Hij heeft geen teamgenoten. Het hangt ook een beetje van het wedstrijdverloop af.’

Eind deze maand keren ze voor een week terug naar Nederland. Een schat aan ervaringen en ongetwijfeld veel bijzondere verhalen rijker. Die hopen ze nog even snel met hun ouders te kunnen delen die in Nansum, onder de rook van Holwierde, wonen. Daarna wacht het volgende avontuur, want van 3 tot en met 6 maart staat in het Vikingskipet in het Noorse Hamar de WK Allround en Sprint op het programma. ‘We hebben nu eenmaal een druk bestaan. Dat is niet anders, maar we zouden het voor geen goud willen missen. Dit is wat we wilden en waar we nu zijn’, besluiten beide broers.